Phương pháp Học tập qua dự án
Dạy học theo dự án là một phương pháp/hình thức dạy học, trong đó tổ chức cho trẻ nghiên cứu sâu về một vấn đề/một đề tài cụ thể, có trong thực tiễn, kết hợp giữa lý thuyết và thực hành, được thực hiện và điều hành bởi chính trẻ.
Dự án có thể thực hiện trong thời gian ngắn, dài tùy thuộc vào nhu cầu mong muốn và điều kiện nghiên cứu. (Thời gian tổ chức 1 dự án có thể là 1 tuần, 2 tuần hoặc 1 tháng, 2 tháng… Tùy thuộc vào nhu cầu, mong muốn tìm hiểu của người học và điều kiện tổ chức thực hiện – điều kiện để tìm hiểu/để trải nghiệm và nghiên cứu).
Mở dự án
Từ những vấn đề thú vị trong cuộc sống, giáo viên cần tạo sự quan tâm và kích thích nhu cầu, hứng thú nhận thức cho trẻ bằng cách tạo ra tình huống có vấn đề hoặc đặt vấn đề một cách tình cờ. Khi trẻ đã chú ý đến đối tượng, giáo viên khai thác kinh nghiệm sẵn có của trẻ và hình thành những vấn đề trẻ mong muốn tìm hiểu bằng cách cho trẻ đặt ra các câu hỏi truy vấn về đối tượng. Thông báo với gia đình trẻ về dự án và đề xuất sự phối hợp của gia đình trong suốt thời gian diễn ra dự án.
Triển khai dự án
Trong suốt giai đoạn triển khai dự án, giáo viên tổ chức cho trẻ tham gia vào các hoạt động trải nghiệm phong phú, đa dạng đã được dự kiến trong kế hoạch, tạo dựng môi trường hoạt động tích cực cho trẻ, định hướng, hỗ trợ trẻ thực hiện các hoạt động để tìm ra câu trả lời cho các câu hỏi của trẻ. Giáo viên kích thích trẻ tự khám phá qua sách, tranh ảnh, qua băng hình, qua trò chuyện với người khác. Giáo viên cần thu hút gia đình trẻ cùng tham gia vào quá trình thực hiện dự án để duy trì hứng thú, sự quan tâm của trẻ không chỉ ở lớp mà ở cả gia đình.
Trong quá trình khám phá dự án, giáo viên cần quan tâm, theo dõi việc thực hiện các nhiệm vụ, các mục tiêu đề ra trong chủ đề, đồng thời đưa thêm các câu hỏi và nêu lên các vấn đề để khơi gợi, kích thích trẻ tiếp tục tìm hiểu, khám phá.
Giáo viên hỗ trợ trẻ cách “ghi chép” lại những thông tin mà trẻ tìm tòi, phát hiện được và hỗ trợ trẻ tạo ra các sản phẩm, lưu giữ, trưng bày sản phẩm trong quá trình khám phá.
Đóng dự án
Trong giai đoạn này giáo viên tạo cơ hội cho trẻ được “Kể lại” kết quả dự án, tổng kết lại những gì trẻ đã khám phá, tìm hiểu về dự án, trưng bày, thuyết trình về sản phẩm do trẻ tạo ra nhằm để lại ấn tượng sâu đậm cho trẻ về dự án, tạo sự tự tin, tự hào về khả năng của bản thân trẻ và kích thích nhu cầu, hứng thú tìm hiểu, khám phá những dự án tiếp theo.
Giáo viên giúp trẻ viết thư mời để trẻ gửi bố/ mẹ, khách, bạn bè tới tham dự buổi tổng kết để xem trẻ thể hiện sự hiểu biết của mình về dự án. Kết thúc hoạt động đóng dự án trẻ có thể tặng quà cho khách mời hoặc được khách mời tặng quà.
Triển khai phương pháp dạy học dự án tại Fairy School
Hệ thống mầm non song ngữ Fairy School là một trong những đơn vị mầm non đầu tiên áp dụng học tập trải nghiệm dự án. Đây là một trong những phương pháp dạy học hiện đại đang được áp dụng tại nhiều nước phát triển trên thế giới.
Tại Fairy School các Dự án học mang tính thực tiễn rất cao, gắn liền với kinh nghiệm sống và thực tiễn đời sống của trẻ. Có thể kể đến một vài dự án như: “Tái chế”, “Ánh sáng”, “Đại dương” hay Dự án “Khủng long”.
Ví dụ: Giáo viên gợi mở các câu hỏi và cùng trẻ lên ý tưởng, giao nhiệm vụ cùng trẻ chuẩn bị nguyên vật liệu trang trí cho bảng dự án trong lớp học.
Cùng trẻ đưa ra hệ thống câu hỏi về nội dung, vấn đề mà trẻ quan tâm trong dự án “Khủng long” như: “Những điều con biết về khủng long?”, “Con biết những loại khủng long nào”? “Khủng long ăn thịt hay ăn cỏ”? “Khủng long sống ở đâu”? “Môi trường sống của khủng long như thế nào”? “Khủng long còn tồn tại đến ngày nay không”? Để tìm được câu trả lời cho những câu hỏi trên, trẻ phải tự tìm và thu thập kiến thức từ các nguồn khác nhau: xem tranh/ảnh/sách về khủng long, hỏi người lớn, xem trên internet…và hệ thống các kiến thức thu được bằng hình ảnh, thu âm, video hay bảng biểu…tùy theo cách của từng trẻ.
Ngoài ra, trẻ được dùng bút sáp, đất nặn để vẽ tranh hoặc nặn những chú khủng long theo trí tưởng tượng của mình…và “Kể” lại kết quả thông qua việc thuyết trình về chú khủng long đó bao gồm các thông tin: đây là khủng long ở dưới đất hay bay trên trời, là loại ăn cỏ hay ăn thịt, giúp trẻ tự tin và tỏa sáng.
Điều quan trọng nhất trong mỗi dự án học của Fairy School là lựa chọn dự án từ nhu cầu và hứng thú của trẻ, một trong những điều kiện quan trọng để kích thích sự kiên trì, cố gắng, nỗ lực của trẻ trong suốt quá trình thực hiện dự án. Những trải nghiệm đó khiến cho bé nhớ lâu hơn và cảm thấy yêu thích việc học tập, kiến thức từ đó cũng được “ngấm” một cách tự nhiên.
